Trakt Kodeński.

Współczesny plan Terespola- wrzesień 2013r.

      W przybliżeniu  na obszarze tym (czarny prostokąt) znajdował się stary Terespol. Wraz z wybudowaniem wielkiej twierdzy w Brześciu Litewskim (1830-1842) Terespol przesunięto- a nowy ,zlokalizowano od unickiej cerkwi w kierunku zachodnim. Dotychczasową zabudowę miasta przekształcono w esplanadę- teren nie zabudowany, doskonale widoczny, znajdujący się w bezpośrednim oddziaływaniu twierdzy.

Plan starego Terespola z 1801 roku.

 Z Rynku wychodzą trzy gościńce-warszawski w kierunku zachodnim, brzeski w kierunku wschodnim i w południowo zachodnim-kodeński.

Na planie tym nr.-1 pałac Flemminga, nr.2- Rynek z Ratuszem, nr. 3-Kościół i klasztor Dominikanów, nr.4- Cerkiew Unicka, nr.5 Synagoga.

Mapa z pierwszej połowy XIX wieku.Drogi wychodzące z Terespola .

 Z dawnego Terespola zachowała się Cerkiew Unicka z 1745roku. Obecnie Prawosławna.

 Dwa czerwone prostokąty- Prochownia ceglana koło przejścia granicznego i Prochownia betonowa w Terespolu. Okręg-rozwidlenie dróg.

Mapa Terespola i okolic z 1923 r -WIG.

Obecny zachowany fragment drogi Traktu Kodeńskiego- długości około1km .Szerokość drogi około 6 m.  Rozpoznać można nasyp i po obu stronach rowy przydrożne. Droga w tym przypadku, to zarośnięty pas roślinności po lewej stronie. Spojrzenie od Cerkwi w kierunku ulicy Łąkowej ( Wołoczki)

Ten sam fragment drogi widziany od ulicy Łąkowej w kierunku Cerkwi.

Foto zrobione wczesną wiosną tego roku. W prześwicie drzew widoczna kopuła Cerkwi.

W paru miejscach zauważalne są poprzeczne obniżenia drogi co mogłoby świadczyć ,że przepływały  tutaj stałe lub okresowe cieki wodne a nad nimi znajdowały się mosty.

Część drogi która przypuszczalnie pierwotnie mogła być Traktem Kodeńskim. W ramach pierścieniowej rozbudowy twierdzy, w latach 1883-1888 Rosjanie pobudowali dwa forty  po zachodniej stronie Bugu. Zapewne w parę lat później do 1894 wybudowali ceglano- ziemną prochownię koło obecnego drogowego przejścia granicznego z Białorusią. Następnie wybudowali drogę forteczną od tej prochowni do Fortu VI Terespol- około 3 km na południe od miasta. W trakcie planowania drogi fortecznej zapewne zaadoptowali pasujący  fragment starego Traktu Kodeńskiego. Przypuszczalnie, w przybliżeniu byłby to odcinek - od końca ulicy Łąkowej od południa, na ukos do pierwszego rozwidlenia  dróg za obecnym rondem w kierunku Kodnia.

 Solidny, betonowy most na dawnej drodze fortecznej. Dziś nie używany, prowadzący donikąd .

Przypuszczalny dawny wylot- między drzewami Traktu  Kodeńskiego do współczesnej drogi wojewódzkiej- rozwidlenia w kierunku na  Kodeń, Terespol i Fort VI.

Droga wojewódzka z Terespola w kierunku Kodnia w miejscu rozwidlenia dróg. Poprzednio była to droga forteczna łącząca Fort VI Terespol z Fortem VII Łobaczew. Poboczem tej drogi  biegła rosyjska kolejka wąskotorowa z  betonowej Prochowni w Terespolu do Fortu VI.

 Z rozwidlenia dróg-obecny stan drogi do Fortu VI.

.

Stare słupki drogowe na rozwidleniu dróg.

Tekst i foto: K.Niczyporuk.